Ταυτότητα: Η λεβάντα είναι, χωρίς αμφιβολία, ένα από τα φυτά που χαρακτηρίζουν το μεσογειακό τοπίο, ιδιαίτερα στις δυτικότερες περιοχές. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σχετικά πολυάριθμο γένος φυτών, με αρκετά είδη του να καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά, ενώ άλλα για την παραγωγή αιθερίου ελαίου. Η κοινόχρηστη ονομασία λεβάντα συνδέεται συνήθως με το είδος Λεβάντα η στενόφυλλος (Lavandula angustifolia), που χρησιμοποιείται και στη μαγειρική, ενώ άγρια λεβάντα λέγεται ένα άλλο συγγενικό είδος, η Λεβάντα η στοιχάς (Lavandula stoechas), επίσης διαδεδομένο στην Ελλάδα. Τα λουλούδια της λεβάντας, που σχηματίζουν ταξιανθίες στην κορυφή των βλαστών με το χαρακτηριστικό μωβ χρώμα, ως αποξηραμένα αποτελούν «σήμα κατατεθέν» της κουζίνας της νότιας Γαλλίας.
Μορφή: Οι μικροσκοπικοί κάλυκες έχουν ανοιχτό γκριζοπράσινο χρώμα, ενώ τα φυλλαράκια φαίνονται σαν μικρά σκούρα μωβ στίγματα.
Αρώματα και γεύση: Τα άρωμα των αποξηραμένων λουλουδιών της λεβάντας είναι ιδιαίτερα έντονο, σχεδόν διαπεραστικό, ευχάριστο στον άνθρωπο αλλά δυσάρεστο σε πολλά έντομα, γι’ αυτό άλλωστε χρησιμοποιούνται συχνά ως φυσικό σκοροαπωθητικό. Η γεύση τους είναι ελαφρά στυφή με δροσερή αίσθηση, που θυμίζει καμφορά, και διακριτική πίκρα στο τέλος.
Στην κουζίνα: Μαζί με άλλα μυριστικά, αρωματίζουν πιάτα της μεσογειακής κουζίνας με ψάρια, λαχανικά ή και κρέας, ιδιαίτερα αρνί. Δοκιμάστε τα σε ψαρόσουπες, μπριάμ ή αρνί ψητό. Ακόμα, σε σπιτικές μαρμελάδες και γλυκά. Τρίψτε λίγα λουλουδάκια πάνω από παγωτό ή έντονα μπλε τυριά και θα εντυπωσιαστείτε από το αποτέλεσμα. Χρειάζεται μόνο προσοχή στην ποσότητα, γιατί η δυνατή τους προσωπικότητα μπορεί να καλύψει τα υπόλοιπα υλικά.
Ταιριάσματα: Συνδυάζεται όμορφα με το θυμάρι, το δενδρολίβανο, τη ματζουράνα, το εστραγκόν, το μάραθο, τα μυρώνια, τη θρούμπη και το σκόρδο.
